Instrumenty zwrotne

Pożyczki unijne

Unijne formy wsparcia biznesowego dla firm to nie tylko bezzwrotne dotacje, ale także dofinansowanie w formie instrumentów zwrotnych. W obecnej perspektywie finansowej 2014-2020, znaczna część środków pochodzi właśnie z tej formy wsparcia. Instrumenty zwrotne to ogólna nazwa różnych, preferencyjnych sposobów wsparcia przedsiębiorców ze środków dystrybuowanych w ramach funduszy europejskich. Należą do nich m.in.: poręczenia i gwarancje kredytowe, pożyczki, mikropożyczki, połączenia dotacji z kredytem itp., co daje kilkadziesiąt różnych opcji.

Instrumenty zwrotne udzielane są przez pośredników finansowych, najczęściej banki albo lokalne fundusze pożyczkowe czy poręczeniowe i pozwalają na wielokrotny obrót pieniędzmi w odróżnieniu od dotacji, które wydaje się raz. W przypadku instrumentów zwrotnych, środki przeznaczone na różne projekty wracają z powrotem do ogólnej puli, ponieważ Beneficjent musi otrzymane wsparcie zwrócić.
Instrumenty zwrotne udzielane są na preferencyjnych warunkach finansowych, na przykład z niższą stopą procentową (zazwyczaj oprocentowanie roczne wynosi od 0% do 2%), czy mają preferencyjne zabezpieczenia (np.: poręczenie finansowe, gwarancja bankowa, blokada środków na rachunku bankowym lokaty terminowej, hipoteka). Co oznacza, że wdrażane w ramach instrumentów poza dotacyjnych gwarancje i poręczenia zwiększają dostępność finansowania zewnętrznego. Warunki finansowe różnią się m.in. w zależności od pośrednika finansowego, który udziela takiej formy wsparcia.

Fundusze Europejskie, zakładają dużą koncentrację na zwrotnych formach dofinansowania. Dlatego też Instrumenty te znajdują się zarówno w krajowych, jak i regionalnych programach dotyczących wydawania pieniędzy na lata 2014-2020. Jednakże należy pamiętać, że nie wszystkie projekty dają możliwość wdrożenia instrumentów zwrotnych. Ograniczenie może stanowić: rodzaj projektu (nie mają zastosowania w projektach niedochodowych i charakteryzujących się wysokim poziomem ryzyka) oraz charakter beneficjenta (gdy występuje ograniczona zdolność do regulowania zobowiązań kredytowych).